"Füzulidən sonra ən çox itki Suqovuşanda verdik" - Hərbi ekspert

Bu gün 3 oktyabr Suqovuşanın işğaldan azad olunduğu gündür.
Suqovuşanın Azərbaycanın nəzarətinə keçməsinin strateji əhəmiyyəti barədə Sonxeber.az-a danışan hərbi ekspert Elxan Şıxəliyev bildirib ki, Suqovuşan Azərbaycan ordusunun əks -hücum əməliyyatı apara biləcəyi ən çətin bölgə idi. Çünki ermənilər 30 illik işğal dövründə Suqovuşan və Talış yaşayış məntəqəsinin qarşısı və ətrafındakı yüksəkliklərində çox möhkəmlənmişdilər. Xüsusilə də təmas zolağını həddindən artıq minalamışdılar:
"Suqovuşanın bir neçə strateji əhəmiyyəti vardı. Onlardan birincisi ondan ibarət idi ki, burada Suqovuşan su anbarı yerləşirdi və su anbarını düşmən müharibədən öncəki dönəmdə bizə qarşı silah kimi istifadə edirdi. Yay aylarında Tərtər-Ağdam-Yevlax-Bərdə istiqamətində suyu bağlayırdılar xüsüusilə tərətər agdam yevlax bərdə istiqamətində və kənd təsərrüfatının su ilə suvarılması məhdudlaşırdı. Qış aylarında isə əksinə, suyu açıb sel yaradırdılar. Digər məsələ, payız vaxtı suyu açanda suyun qarşısına piyada əleyhinə mina qoyurdular və mülki əhali üzərinə bilməyərək basanda partlayış olurdu. Su anbarının nəzarətimizə keçməsi ilə ermənilərin bizə qarşı istifadə etdiyi bu silahı sıfırlamış olduq.
İkincisi, ermənilər Suqovuşan ətrafındakı yüksəkliklərdən bizim müdafiə dərinliyimizi Tərtər-Bərdə-Goranboy istiqamətində nəzarətdə saxlayırdılar. O zamanki təmas bölgəsində olan mülki yaşayış məntəqələrini Tapqaraqoyunlu, Tərtərin Çaylı kəndini atəşə tuturdular. Yüksəkliklər nəzarətimizə keçməklə bunun qarşısı alındı.
Digər strateji əhəmiyyəti bundan ibarətdir ki, Tərtər- Ağdərə- Kəlbəcər yolu ermənilər üçün əsas təminat yolu sayılırdı. Təbii ki, bu ərazilər bizim hərbi qüvvələrin ən çətin əməliyyat apardığı coğrafi ərazilər idi. Bölmələrimiz aşağıdan yuxarıya doğru yüksəkliklərə qalxmalı idilər. Ermənilər 30 illik işğal dövründə Suqovuşan və Talış yaşayış məntəqəsinin qarşısı və ətrafındakı yüksəkliklərində çox möhkəmlənmişdilər. Xüsusilə təmas zolağını həddindən artıq minalamışdılar. Orada çox çətin keçiləcək Ohanyan həddi yaratmışdılar. Bu zirvələrdə onlar dəmir beton hədləri yaratmışdılar ki, bizim aviasiya -artilleriya vasitələri atəş altına alanda ermənilər bunkerlərdə qoruna bilirdilər. Bizim piyada qoşunlarımız hərəkət edəndə erməni qoşunları eyni yerdən atəşi davam etdirə bilirdilər.
Yəni bütün mühəndis- istehkam qüvvələrini Ermənistan yerin altına gömmüşdü. Onları atəşə tutmaq çətin idi. Bizim bu istiqamətdə əks-hücum həyata keçirən silahlı qüvvələrimiz mümkünsüzü bacardılar. 7 günə strateji əhəmiyyətli bu bölgəni nəzarətə götürmək təbii ki, itkilərə səbəb oldu. Füzulidən sonra ən çox itki Suqovuşanda verdik. 644 nəfərə yaxın itki verdik, ancaq ən ağır tapşırıq da burada əks hücumda həyata keçirildi. Nəzarətə götürüləndən sonra "Madagiz" adı "Suqovuşan"a dəyişdirildi. Bu istiqamətdə döyüşən 10647 nəfər Suqovuşanın azad olunmasına görə medalla təltif olundular. Say onu göstərir ki, Suqovuşan nə qədər əhəmiyyətli idi və nə qədər hərbi heyət cəlb olunmuşdu. Bu bölgələr nəzarətə keçəndən sonra şimal cəbhəsində Tərtər- Goranboy istiqaməti təhlükəsiz, düşmənin atəş altına ala bilməyəcəyi bölgəyə çevrildi. Bu bölgə gələcəkdə turizm infrastrukturu baxımından gözəl təbiətinə görə ən perspektivli zonaya çevriləcək. Suqovuşan su anbarının da nəzarətə keçməsinin çox böyük iqtisadi faydası olacaq. Bu bölgələrdəki rayonların suvarma sıxıntısı olmayacaq. İki su elektrik stansiyası da tikilib, Suqovuşan 1 və Suqovuşan 2. Suqovuşan əməliyyatının həyata keçirilməsini Azərbaycanın ən yeni hərb tarixində çox parlaq səhifə kimi qiymətləndirirəm. Bu bölgə apardığımız əməliyyatlar baxımından 3 bölgə ilə müqayisə oluna bilər. Onlardan biri Murov, digəri Şuşadır".

Şəbnəm Lətifi

Telegramda izləyin

instagramda izləyin