Qar necə yaranır və hansı növ qar dənəcikləri var?

Qar necə yaranır və hansı növ qar dənəcikləri var?Qar dənəciklərinin əmələ gəlməsi bu fenomenin bir çox sirlərini açmağa imkan verən müxtəlif maraqlı fiziki proseslərə əsaslanır.

Qar buludlardan düşən buz kristallarından ibarət təbiət hadisəsidir. Hər qar yağışı, qar kristallarını inanılmaz dərəcədə müxtəlif edən temperatur, rütubət və hava təzyiqi kimi fiziki şərtlərin unikal birləşməsidir.

Sonxeber.az qarın necə əmələ gəldiyini və hansı növ qar dənələrinin olduğunu təqdim edir.

Temperatur 0 °C-dən aşağı düşəndə buludlarda qar əmələ gəlməsi başlayır. Bu prosesin əsas mərhələləri aşağıdakılardır. Bir qar dənəciyi mikroskopik hissəcik ətrafında böyüməyə başlayır - məsələn, kristallaşma nüvəsi kimi çıxış edən bir toz zərrəsi və ya bir damla duz. Sıfırdan aşağı temperaturda su buxarı kiçik buz kristallarını əmələ gətirərək donmağa başlayır.

Onların daha da böyüməsi səthində kondensasiya olunan su buxarının hesabına baş verir. Toxum kristalları altıbucaqlı forma alır, çünki bərk vəziyyətdə olan su molekulları altıbucaqlı (altı tərəfli) qəfəsdə düzülür.

Atmosferdəki şəraitdən (temperatur və rütubət) asılı olaraq kristallar tədricən müxtəlif formalar alır: iynələr, lövhələr, sütunlar və ya budaqlanmış fiqurlar.

Qar dənəciyi hava müqavimətini dəf edəcək qədər ağırlaşdıqda, cazibə qüvvəsinin təsiri ilə yerə düşməyə başlayır. Yol boyu digər kristallarla birləşərək mürəkkəb strukturlar yarada bilir.

Qar dənələrinin orta ölçüsü adətən 3 ilə 6 millimetr arasındadır, lakin müəyyən şərtlərdə onlar diametri bir neçə santimetrə çata bilər.

Qar dənələrinin növləri

Qar dənəcikləri inanılmaz müxtəlif növlərdə olur, lakin elm adamları onları bir neçə əsas növə təsnif edir. Qar dənəciklərinin formaları onların əmələ gəldiyi şəraitdən asılıdır.

• Altıguşəli ulduzlar. Bu qar dənəciklərinin ən məşhur və gözəl formasıdır. Onlar mürəkkəb simmetriyaya malikdirlər və təxminən -15 °C temperaturda əmələ gəlirlər.

• Lövhə. Təxminən -2 °C temperaturda əmələ gələn düz və nazik kristallar. Hamar bir səthə və ya kiçik naxışlara malik ola bilərlər.

• İynələr. Uzunsov, iynə kimi formalar. Adətən -5c ətrafında temperaturda görünür.

• Sütunlar. Silindr və ya prizma şəklində kristallar. Onlar təxminən -5 °C temperaturda və aşağı ətraf rütubətində əmələ gəlir.

• Dendritlar. Bunlar çoxlu "budaqları" olan budaqlanmış qar dənəcikləridir. Onlar tez-tez yüksək rütubətdə və -12...-15 °C ətrafında temperaturda əmələ gəlirlər.

Qar dənəciklərinin unikallığı atmosferdə onların əmələ gəlməsi şərtlərinin daim dəyişməsi ilə izah olunur. Temperatur, rütubət və turbulent hava axınları hətta eyni buludda əhəmiyyətli dərəcədə dəyişir. Buna görə də, bu parametrlərin ən kiçik dalğalanmaları kristalın son formasına təsir göstərir.

Qar dənəciklərinin tədqiqi (qar dənəciyi araşdırmaları) təkcə estetika deyil, həm də mühüm elm sahəsidir. Alimlər iqlim dəyişikliyini, atmosfer proseslərini daha yaxşı başa düşmək və hava şəraitini proqnozlaşdırmaq üçün qar dənəciklərini öyrənirlər. Qar kristalları su və buz təbəqələrinin quruluşunu öyrənməyə kömək edir. Yaponiyada isə ölkənin şimal hissəsində, Hokkaydo adasında yerləşən qar dənəciklərinin bütöv bir muzeyi var.

Beləliklə, qar gözəlliyi və elmi mükəmməlliyi birləşdirən heyrətamiz təbiət hadisəsidir. Hər qar dənəciyi təbiətin yaratdığı kiçik şah əsərdir. Qar yağmasını seyr edərək, biz qışın gözəlliyindən həzz almaqla yanaşı, bu möcüzənin altında yatan təbii proseslərin mürəkkəbliyinə heyran ola bilərik. /Lent.az


Sonxeber.az
Telegramda izləyin
Maraqlı   Baxılıb: 930   Tarix: 19 yanvar 2025  

Şikayətiniz varsa Whatsapp: 051 7028255

Facebookda Paylaş


Oxşar xəbərlər

.

Biləcəri qəsəbəsində 7 sot torpaq sahəsi satılır!

Binəqədi rayonu, Biləcəri qəsəbəsi, Asef Zeynallı küçəsi, Respublika DYP ya tərəf gedəndə 3-cü küçədə 6,7 sot torpaq sahəsidir, yoldan 150 metr aralıdır. Köhnə məhəllədir, yaşayış çoxdur, özüm satıram, 2 hissəyə də bölüb satmaq mümkündür, torpağın eni 23,5 uzunu 28,5 metrdir. Qaz,su,işıq kanalizasiy

8 sentyabr 2021
.

"Pfizer" vaksini bölgələrdə də vurulacaq? - AÇIQLAMA

Xəbər verdiyimiz kimi, ötən gün, cari epidemioloji vəziyyəti nəzərə alaraq, Səhiyyə Nazirliyinin Elmi Tibbi Şurası və TƏBİB-in Elmi Komitəsi tərəfindən 16 yaşdan yuxarı yeniyetmələrin "Pfizer" vaksinləri ilə peyvənd olunması qərarı qəbul edilib. Buna baxmayaraq, bölgələrdə hələ də "Sinovac"

8 sentyabr 2021
.

Əzraili geri qaytaran DƏFN XƏRCLƏRİ- Ölmək üçün nə qədər pul lazımdır? –ARAŞDIRMA

"Atam son nəfəsində vəsiyyət etdi ki, o öləndən sonra Bibiheybət qəbiristanlığında dəfn edək. Yazıq kişi gözünü yumanda düşdük əl-ayağa. Ölü üçün ağlamaq qaldı bir kənara biz torpaq pulu düzəldirdik". Bu sözləri -a Rüfət Quliyev danışır. Aylar öncə atasını itirən Rüfət bəy deyir ki, üz tutduqlar

17 sentyabr 2021
.

Dərinizi yumşaq və gözəl edən təbii VASİTƏ

Məhsul haqqında BURADAN . Təbii inqredientlərdən və vitaminlərdən ibarət effektiv ağardıcı krem. Serum ilə birlikdə. Biokus Acne Ağardıcı Serum vitaminlər, təbii maddələr ilə zənginləşdirilmişdir. Ən yaxşı ağardıcı müalicə hesab olunur. Bu ağardıcı müalicə formulunun tərkibində olan minerallar, meyv

9 sentyabr 2021
.

"Google" xəritəsindən mistik görüntü - VİDEO

Sosial şəbəkələrdə səhrada yardım çağırışının əks olunduğu foto yayılıb. Şəkli "MrMBB33" ləqəbli "YouTube"-bloqer dərc edib. Bloqer xəritədə İordaniyanın cənubundakı ucqar səhranı araşdırarkən qumun üzərində latın hərfləri ilə "SOS Stranded" ("Kömək lazımdır. Burd

7 sentyabr 2021
.

Fransada porno saytlar məhkəməyə verildi

Fransada 9 aparıcı porno saytına qarşı məhkəmə iddiası qaldırılıb. "e-Enfance" və "La Voix de l’enfant" təşkilatları sayt rəhbərlərini uşaqları böyüklər üçün olan kontentin mənfi təsirindən qorumaq məqsədilə yetərli tədbirlər görməməkdə ittiham edib. İddia ərizəsində bildirilib ki

7 sentyabr 2021
.

Pişik "Ginnesin rekordlar kitabı"na düşüb - FOTO

Yaponiyada yaşayan Motimaru adlı şotland pişiyi "YouTube" kanalında ən çox baxılan ev heyvanı olaraq "Ginnesin rekordlar kitabı"na düşüb. xəbər verir ki, pişiyin videohostinqdəki çarxları 685 milyondan çox baxış yığıb. Hazırda o, "YouTube" kanalının ən populyar ev heyvanıdır

11 sentyabr 2021
.

Ronaldodan CZN Buraka ortaqlıq təklifi - FOTO

Türkiyəli məşhur aşpaz Burak Özdemir (CZN Burak), Kriştiano Ronaldodan ortaqlıq təklifi alıb. Unikal.org-a istinadən xəbər verir ki, restoran şəbəkələrinə sahib olan Burak bu barədə yayılan xəbərləri təsdiqləyib. Hətta o, jurnalistlərə açıqlamasında "Ronaldonun böyük qardaşı ilə danışıqlar aparırıq

14 sentyabr 2021
.

Tez-tez selfi çəkmək ehtiyacı ruhi xəstəlikdir? - ARAŞDIRMA

Psixoloqlar tez-tez selfi (selfie) çəkib sosial mediada paylaşanların Selfitis xəstəliyinə tutulmaq ehtimalının ola bildiyini və psixoloji yardıma ehtiyac duyduqları barədə xəbərdarlıq edirlər. Bu barədə The Daily Telegraph qəzeti yazır. Qəzet yazır ki, Selfitis termini, çox selfi çəkənlər üçün ilk dəf

14 sentyabr 2021